Dat slaap gezond – en belangrijk is – is algemeen bekend. Iedere gezondheidsgoeroe of sportinstructeur hamert op een goede nacht slaap, van het liefst acht uur. Slaapoptimalisatie is een hot topic, maar slaan we niet een beetje door?

We zijn steeds meer bezig met onze slaap

Van TikTok-video's die je elke nacht 34 procent meer diepe slaap beloven via 'biohacking tot het sleepy girl mocktail-recept en mensen die online opscheppen over hun 'hoge kwaliteit'-slaapverhouding: het optimaliseren van je slaap is één van de populairste welzijnstrends geworden van het afgelopen jaar.

Dat betekent een overvloed aan producten die je te helpen bij het bereiken van een diepe rust. Verzwaarde slaapmaskers zijn online uitverkocht en slaaptechnologie-trackers zoals de Oura Ring vliegen uit de schappen.

Michelle Siman van de wellnesspodcast Lemon Water houdt sinds januari dit jaar haar slaap bij met behulp van Whoop. Het meet je slaapprestaties door alle vier de slaapfasen bij te houden – langzame golfslaap (diep), REM, licht en wakker – en door je slaapconsistentie en ademhalingsfrequentie te monitoren. Binnen de eerste maand zei de podcast-host dat haar slaapscore met zeven procent verbeterde.

Werken slaaptrackers wel écht?

Het is het vermelden waard dat uit een recent onderzoek is gebleken dat slaapregistratietechnologie onnauwkeurige gegevens kunnen geven. Dat kan ertoe leiden dat mensen orthosomnie ontwikkelen: een obsessie met het verbeteren van slaapgegevens (ja, daar bestaat een medische term voor).

Volgens de Sleep Foundation zijn er sowieso geen exacte richtlijnen voor de hoeveelheid diepe slaap die een mens nodig heeft. Het is ook iets dat je hersenen op natuurlijke wijze 'zelf optimaliseren', waarbij ze elke nacht vier tot zes keer door elke slaapfase heen fietsen.

Ondanks onenigheid over slaapgegevens, geven dit soort trackers mensen toch het gevoel controle te hebben over een natuurlijk lichamelijk proces. Voor sommigen is het vaste regime zelf motiverend. Regelmaat is immers belangrijk voor de slaapgezondheid. De podcaster is niet de enige die de voorbereiding vóór het slapengaan serieus neemt. Op TikTok delen makers hun eigen nachtelijke routines en de lijst met stappen is uitgebreid: inclusief mondtapen, magnesiumsupplementen en verzwaarde maskers. Tegen het einde zien ze er vaak uit alsof ze zich voorbereiden op een nacht buiten in een poolstorm.

De obsessie met slaap kan een probleem zijn voor je gezondheid

Deze nieuwe trend van slaapoptimalisatie betekent dat we afscheid nemen van de #girlboss-mentaliteit waarbij weinig slaap werd gezien als statussymbool. Dat is fijn, maar onze nieuwe obsessie met 'slaapprestaties' zorgen voor een nieuw probleem. In een tijd waarin de gemiddelde persoon minder dan zeven uur slaap per nacht krijgt, scheppen beroemdheden op dat ze veertien uur per nacht slapen *kuch* Dakota Johnson *kuch*.

Dit brengt het belang van slaapgelijkheid aan het licht. Je inkomensgroep en de buurt waar je woont spelen allemaal een rol in je slaapgezondheid. Slaap moet toegankelijk zijn voor iedereen – het moet geen individuele welzijnstrend worden. Slaapgezondheid is namelijk niet alleen weggelegd voor degenen die het zich kunnen veroorloven.