Vegan leather als alternatief voor het dierlijke product is al jarenlang populair onder verschillende producenten van schoenen, jasjes, portemonnees en tassen. De naam doet geloven dat dit alternatief voor leer duurzamer is dan het echte werk, maar is dat ook echt zo? wij zoeken het voor je uit!
Wat is vegan leather?
Met de opkomst van duurzame alternatieven in de voedsel en transportindustrie kon de mode-industrie natuurlijk niet achterblijven. Daarom werd er een aantal jaren geleden een nieuwe term bedacht voor materialen die een alternatief bieden voor leer: vegan leather. Echt leer staat in verbinding met de vleesindustrie en daarmee ook met dierenleed en niet-duurzame praktijken. Vegan leather is een verzamelnaam voor allerlei materialen die de look and feel van echt leer zouden moeten nabootsen, en waaraan geen dierenleed te pas komt. Dat klinkt best duurzaam toch? Modegiganten lijken deze waarheid graag te verkopen over het goedkopere en minder schaarse alternatief voor leer, maar de productie van vegan leather is verre van duurzaam.
Imitatieleer bestaat vaak uit twee lagen; een van stof, microvezels of polyester met daarbovenop een synthetische laag zoals polyurethaan. Soms bestaat een imitatieleer uit alleen die laag gemaakt van synthetische microvezels. Die synthetische vezels worden net zoals bij veel andere synthetische materialen zoals polyester en acryl gewonnen uit aardolie, wat het praktisch gezien een vorm van plastic maakt.
Hoe het zit met echt leer
Hoewel de productie van imitatieleer dus in de meeste gevallen bijdraagt aan het uitputten van de fossiele brandstoffen, is echt leer ook niet helemaal onschuldig.
Leer is namelijk een bijproduct van de vleesindustrie, wat het aan de ene kant duurzaam maakt vanwege het hergebruik van 'afval-stoffen'. Aan de andere kant is het proces waarbij dierenhuid wordt verwerkt to het eindproduct leer niet heel goed voor de natuur.
De belangrijkste stap in de verwerking van dierenhuid tot leer, is het looien. De huiden worden dan behandeld met dierlijke, plantaardige of minerale looistoffen, ook wel tanninen genoemd. Tannine bindt zich aan eiwitten in de huid en fixeert deze zodat het bedervingsproces wordt stopgezet en de huid bruikbaar wordt voor verdere productie.
Voor het looien worden voornamelijk minerale looistoffen zoals chroomzouten gebruikt, wat schadelijke afvalstoffen oplevert die in de natuur kunnen belanden. Niet zo duurzaam dus.
Een nieuw hoofdstuk voor leer
Gelukkig is leer niet alleen maar slecht, en zijn er verschillende initiatiefnemers die experimenteren met natuurlijke innovaties zoals champignon- en ananasleer. Maar het blijft lastig, verteld Denise Roobol van het gelijknamige vegan tassenmerk aan de Volkskrant. Er zijn niet veel dier- en plasticvrije opties, en als producent wil je niet inleveren op de kwaliteit die met synthetische stoffen gegarandeerd is. ‘Veel van mijn tassen worden intensief gebruikt als werktassen. Dan vraag ik me af: wat is duurzamer? Een tas gemaakt van vegan leer op synthetische basis, maar die wel lang mee gaat of een 100 procent natuurlijke tas die snel beschadigt?’
Volgens Greg Stillman van Natural Fibre Welding, is het daarom tijd voor een nieuw hoofdstuk voor leer. Hij wil een 100% natuurlijk leer alternatief ontwikkelen wat niet afdoet aan de kwaliteit van echt of synthetisch leer. Hiervoor experimenteert hij met rubber, kokosschil en kurkpoeder.
Wat je het beste kunt shoppen
Als je dan toch mooie items wilt shoppen van echt of vegan leer, kan dit nog steeds op een duurzame manier. Merken zoals Veja en Dr. Martens produceren schoenen van echt leer waarvan het looiproces word gedaan in tanneries gecertificeerd door de Leather Working Group, en dus zonder chroomzout. Ook Sézane is een aanrader voor het shoppen van duurzame leren items, zij geven aan meer dan 80% van hun leer op een verantwoordelijke manier te looien. Verder kun je natuurlijk altijd zelf onderzoek doen naar hoe leer of imitatieleer wordt geproduceerd door het merk waar je iets wilt kopen.
