Er valt ons iets op. Overal in Nederland zien we bijzondere parfumwinkels opduiken. Op het eerste oog lijkt er niets mis mee, maar wie er binnengaat ziet dat er iets niet klopt. Het gaat om winkels vol kopieën van de meest begeerde geuren: parfum dupes.
De opkomst van parfum dupes
De kans is groot dat je deze nepgeuren wel eens hebt gezien – social media-feeds staan vol met verleidelijke advertenties die goedkope replica's aanbieden van alles, van Alien Goddess tot Black Opium en, ironisch genoeg, Replica. Er zijn ook genoeg fysieke winkels: zoek maar eens op Bargello. Ze verkopen openlijk 'vergelijkbare merkparfums'.
De dupe-cultuur bloeit en net als make-up-remakes en vervangende huidverzorgingsproducten worden we warm voor het idee van deze kloonaroma's.
Deze replica-geuren zijn niet hetzelfde als vervalsingen. In tegenstelling tot de onbetrouwbare, illegale flesjes die je op louche markten kan kopen, doen replica's niet alsof ze echt zijn. Ze worden openlijk verkocht als 'geïnspireerd door' geuren. Ze komen in eigen ontworpen verpakkingen en gebruiken à la Aldi labels die naar de geur verwijzen. Ze beloven ook niet dat ze precies hetzelfde zullen ruiken.
Zo worden parfums nagemaakt
Toch komen ze heel dichtbij. Dat komt door gaschromatografie-massaspectrometrie (GCMS), een niet-sexy genoemde methode die ook voor voedsel en medicijnen wordt gebruikt om de verschillende moleculen in een chemisch monster te identificeren.
'Ze werken door een deel van de vloeistof te verkrijgen die je probeert te repliceren, zelfs kleine hoeveelheden zijn voldoende', legt parfumeur David-Lev Jipa-Slivinschi uit aan Dazed Digital. 'Vervolgens wordt het in een laboratorium geanalyseerd. Dit geeft je niet noodzakelijkerwijs het volledige 'beeld', maar het geeft je wel voldoende informatie zodat je iets kunt maken dat heel erg op elkaar lijkt.'
De meeste copycat-merken beloven dan ook geen parfumperfectie, maar claimen een overeenkomst van ongeveer 90 procent met de originele geur. Daardoor zijn ze vrijwel niet te onderscheiden voor de ongetrainde neus.
Natuurlijk moeten de producenten van namaakgeuren nog steeds de juiste ingrediënten aanschaffen om het zo vergelijkbaar mogelijk te maken. Hoewel sommige grondstoffen echt moeilijk te verkrijgen zijn, zijn de meeste componenten echter niet zo enorm duur als je zou denken. Oudh groeit immers aan bomen.
'Zelfs de originele parfums, de grote bedrijven, gebruiken zeer goedkope en gemakkelijk verkrijgbare ingrediënten', zegt Jipa-Slivinschi. Voor het grootste deel zijn het dus niet de ingrediënten die luxe geuren zo duur maken. In plaats daarvan is het de marketing (en de mega-marge) die zo’n hoog prijskaartje creëert. Er wordt online zelfs gesuggereerd dat de daadwerkelijke vloeistof zelf slechts één procent van de totale prijs zou kunnen kosten.
Hier spelen parfum dupers handig op in, zij bootsen geuren na voor slechts een cent. Daarom kun je via Bargello bijvoorbeeld een replica van Le Labo Santal 33 krijgen voor 32,50 euro in plaats van 198 euro via de Bijenkorf.
Is het slecht om een dupe parfum te kopen?
Uiteraard zijn zowel luxe parfumhuizen als kleinere, onafhankelijke merken verontwaardigd over deze gekloonde geuren. 'Het is zonder enige twijfel plagiaat, en dat zou een beleefd woord zijn. Natuurlijk is het verontrustend', zegt parfumeur Jipa-Slivinschi.
Er is echter heel weinig dat eraan gedaan kan worden en het auteursrecht is een grijs gebied. Het is in wezen onmogelijk om patent te krijgen op de essentie van een parfum. 'Er bestaat nog steeds geen enkele vorm van bescherming van intellectueel eigendom in deze sector. Je kunt logo’s, flesvormen en parfumnamen van een handelsmerk voorzien, maar de chemische formule ligt voor het oprapen', zegt Jilpa-Slivinschi.
Hoe giftig zijn deze namaak geurtjes voor de industrie? Voor iedereen die ooit zelf iets heeft heeft gecreëerd, is het gemakkelijk om die woede te begrijpen. Maar nu luxe-merken de meesten van ons nog steeds uitsluiten, is de aantrekkingskracht van dupes groot. Eén ding is zeker – voorlopig zullen dupe-parfums nog jaren blijven hangen – tot er ooit een patent voor geuren komt.
